Trao đổi với PV Thanh Niên về những điểm mới trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2009, ông Trần Văn Nghĩa, Phó cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục (Bộ GD-ĐT) cho biết:
- Kỳ thi tốt nghiệp THPT và bổ túc THPT năm 2009 có ba điểm mới: thi tốt nghiệp theo cụm; đổi chéo chấm bài thi giữa các địa phương; phân định rõ trách nhiệm của thanh tra Bộ và cán bộ giám sát phòng thi, tăng cường thanh tra của Bộ ở những nơi không có điều kiện tổ chức thi theo cụm... Để có thể triển khai được các điểm mới đó, quy chế thi cũng sẽ có một số điểm cần điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp.
* Vậy Bộ sẽ ra văn bản sửa đổi quy chế cũ hay ban hành quy chế thi tốt nghiệp THPT mới và khi nào thì sẽ có quy chế chính thức cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2009?
- Về bản chất thì không có thay đổi nhiều, nhưng câu chữ cần phải chỉnh sửa nhiều nên có khả năng sẽ nghiêng về việc soạn thảo và ban hành quy chế mới. Dự kiến, cuối tháng 2 này Bộ GD-ĐT sẽ ban hành quy chế đó.
* Ông có thể cho biết, đề thi tốt nghiệp năm nay sẽ ra theo hướng nào?
- Đề thi năm nay cơ bản vẫn giữ ổn định như những năm trước. Theo quy chế, đề thi phải đảm bảo: nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT hiện hành, chủ yếu là lớp 12; kiểm tra kiến thức cơ bản, năng lực vận dụng kiến thức, sự hiểu biết về thực hành của người học; phân loại được trình độ của người học...
* Đối với đề thi trắc nghiệm, liệu năm nay phiên bản đề có tăng lên để đảm bảo mỗi thí sinh (TS) có một mã đề khác nhau không, thưa ông?
- Xu hướng sẽ tăng số lượng phiên bản đề trắc nghiệm nhưng tăng đến mức nào thì chưa có quyết định chính thức. Quy trình làm chặt chẽ thì việc tăng phiên bản từ 8 lên 12 hoặc nhiều hơn nữa cũng có thể làm được. Các địa phương cũng khẳng định không khó khăn trong việc sao in đề thi khi phiên bản đề trắc nghiệm được tăng lên.
Ông Trần Văn Nghĩa
* Bộ quy định TS học chương trình nào chỉ được làm phần đề dành riêng cho chương trình đó. Vậy làm thế nào để kiểm soát được điều này?
- Trong mỗi cụm trường, danh sách TS được sắp xếp theo các bước sau: Bước 1: xếp theo thứ tự ban - TS ban Khoa học tự nhiên, ban Khoa học xã hội và nhân văn, ban Cơ bản; TS giáo dục thường xuyên (nếu có). Bước 2: xếp theo thứ tự ngoại ngữ - trong mỗi ban, trừ TS giáo dục thường xuyên, xếp theo ngoại ngữ (Anh, Nga, Pháp, Hoa, Đức, Nhật). Bước 3: trong mỗi ngoại ngữ hoặc trong danh sách TS giáo dục thường xuyên - tên TS được xếp theo thứ tự a, b, c... Số báo danh của TS được đánh từ 001 đến hết số TS của cụm trường.
* TS tự do vẫn băn khoăn về khả năng đậu tốt nghiệp của mình khi năm nay không có đề thi dành riêng cho đối tượng này. Ý kiến của ông ra sao?
- Mặc dù TS tự do phải thi chung đề với TS học chương trình THPT hiện hành nhưng tôi khẳng định phần kiến thức cơ bản là giống nhau và để đạt đủ điểm tốt nghiệp thì TS tự do chỉ cần nắm vững phần kiến thức cơ bản đó, còn muốn đạt điểm cao hoặc điểm tuyệt đối thì chắc chắn TS tự do phải bổ sung thêm kiến thức theo chương trình - SGK hiện hành.
* Các địa phương vẫn còn băn khoăn về vấn đề thi theo cụm. Ý kiến của ông về vấn đề này?
- Bộ đã thống nhất năm nay thi theo cụm. Để tăng tính khả thi của việc tổ chức thi theo cụm, Bộ cho phép những trường ở vùng xa, hải đảo đi lại khó khăn, không thể tổ chức thi theo cụm thì có thể tổ chức thi tại chỗ. Thi theo cụm là quyết định của địa phương, tuy nhiên nếu không thể tổ chức thi theo cụm được thì địa phương phải báo cáo rõ với Bộ những khó khăn và Bộ sẽ tăng cường lực lượng thanh tra cũng như cử các cán bộ từ các trường ĐH, CĐ tham gia coi thi ở những hội đồng thi đó.
* Việc chấm chéo bài thi tự luận trong kỳ thi tốt nghiệp THPT sắp tới sẽ được tiến hành ra sao?
- Nguyên tắc đầu tiên là các địa phương không chấm đổi nhau. Thứ hai các địa phương được chọn chấm chéo nhau thì khoảng cách đi lại không quá xa. Thứ ba là số bài chấm chéo giữa các địa phương phải tương đương nhau. Đối với những địa phương có đông TS như Hà Nội hay TP.HCM thì đương nhiên phải do nhiều tỉnh chấm chứ không thể là một tỉnh. Đã có dự kiến tỉnh nào chấm bài cho tỉnh nào nhưng phải chờ sau khi có số lượng TS đăng ký dự thi chính thức thì mới có thể công bố.