Kinh nghiệm giáo dục đại học Hoa Kỳ

Viewed: 12,185

GSTS khoa học Lâm Quang Thiệp

GSTS khoa học Lâm Quang Thiệp, nguyên là vụ trưởng Vụ ĐH (Bộ GD-ĐT) và giảng viên thỉnh giảng ĐH Tổng hợp New York (Hoa Kỳ) - trao đổi với Tuổi Trẻ về những kinh nghiệm mà giáo dục đại học (GDĐH) VN có thể học hỏi từ nền GDĐH Hoa Kỳ. GS cho biết:

Từ thực tế cho thấy GDĐH VN đã chịu ảnh hưởng của GDĐH Hoa kỳ từ lâu, qua nhiều con đường. Đó là sự du nhập vào miền Nam một số mô hình và qui trình của GDĐH Hoa Kỳ như mô hình các trường CĐ cộng đồng, học chế tín chỉ trước năm 1975. Nhưng đó là sự du nhập trực tiếp nhưng chưa mang tính tự nguyện, vì vậy ảnh hưởng của nó không bền vững.

Trong giai đoạn từ năm 1987-1995, khi VN chuyển sang kinh tế thị trường, một số ý tưởng của mô hình GDĐH Hoa Kỳ đã được tái du nhập vào VN một cách gián tiếp. Từ sau năm 1995, với sự bình thường hóa quan hệ giữa VN và Hoa Kỳ, cánh cửa giữa hai nước đã được rộng mở, những người làm chính sách và cộng đồng GDĐH VN hiểu biết nhiều hơn về đất nước và nền GDĐH Hoa Kỳ.

Do đó, những chủ trương về thiết kế cơ cấu hệ thống trình độ với ba mức bằng cấp chính cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ, về đại chúng hóa GDĐH, về tăng cường mở rộng việc áp dụng học chế tín chỉ, về xây dưng hệ thống CĐ cộng đồng, về mở rộng hệ thống các trường ĐH ngoài công lập, về hệ thống kiểm định công nhận chất lượng... đã được thúc đẩy thực hiện và tìm được sự đồng thuận cao trong cộng đồng GDĐH VN. Chính phủ VN cũng thể hiện ý nguyện xây dựng một vài trường ĐH đẳng cấp quốc tế dựa vào sự giúp đỡ tư vấn của các trường ĐH Hoa Kỳ.

Trong những mục tiêu phác thảo mà GDĐH VN cần đạt tới trong kế hoạch chiến lược dài hạn đổi mới GDĐH VN đang được xây dựng, có rất nhiều ý tưởng mượn từ mô hình GDĐH Hoa Kỳ vì đó là một mô hình GDĐH thích nghi tốt nhất với nền kinh tế thị trường. Như vậy trong giai đoạn tới, các ý tưởng của mô hình GDĐH Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến GDĐH VN. Tuy nhiên khác với các giai đoạn trước đây, sự tiếp nhận ý tưởng lần này sẽ là trực tiếp và tự nguyện, do đó có thể hi vọng tiến độ áp dụng ý tưởng đó sẽ nhanh chóng và kết quả sẽ bền vững hơn trước.

Có thể học hỏi gì?

Hệ thống GDĐH Hoa Kỳ đã phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều thành quả. Vậy thì VN có thể học được gì từ hệ thống này? Để có lời giải đáp đúng đắn, có lẽ trước hết cần nhớ một câu danh ngôn của cổ nhân, ý nói: "Cây cam sẽ là cây cam khi trồng nó ở phía nam sông Dương Tử, nhưng nó có thể trở thành cây khác khi trồng ở phía bắc con sông ấy".

Đối với VN, điều kiện kinh tế xã hội nước ta có nhiều khác biệt so với Hoa Kỳ, do đó để học tập kinh nghiệm của hệ thống GDĐH Hoa Kỳ không phải dễ dàng. Tuy hệ thống GDĐH đổi mới của chúng ta về hình thức có đôi nét gần với mô hình của Hoa Kỳ, nhưng vận hành hệ thống GDĐH của chúng ta còn rất kém năng động so với hệ thống GDĐH Hoa Kỳ.

Vì đâu có sự chênh lệch đó? Phải chăng vì giữa hai hệ thống GDĐH của hai nước có sự khác biệt cơ bản: Ở Hoa Kỳ, tính thị trường tác động mạnh mẽ lên mọi khía cạnh trong sự vận hành hệ thống và sự điều chỉnh của nhà nước, nếu có, thường chỉ là gián tiếp. Còn ở nước ta, thói quen theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung và bao cấp cũ vẫn còn khá nặng nề, tác động của Nhà nước trong điều hành GDĐH vẫn thường là áp đặt trực tiếp?

VN và Hoa Kỳ khác nhau về nhiều mặt quan trọng và những mặt khác biệt này có nghĩa là những gì có thể học tập được từ Hoa Kỳ chắc chắn sẽ cần phải cải biến cho phù hợp với tình hình thực tế của VN. Mỗi một quốc gia phải xây dựng một hệ thống GDĐH cho riêng mình dựa trên thực tế và nhu cầu. Sao chép những thiết chế từ nước ngoài hiếm khi áp dụng có hiệu quả và cần phải suy nghĩ thấu đáo về những gì hữu ích cũng như những gì không phù hợp từ những kinh nghiệm của nước khác.

Những đặc trưng chính của hệ thống GDĐH Hoa Kỳ

Sự đa dạng hóa và tính đa dạng: có nhiều loại trường ĐH với những mục tiêu khác nhau, tuyển SV có những mối quan tâm và năng lực học thuật khác xa nhau, phục vụ những mục tiêu khác nhau của xã hội.

Tuyển sinh mở: bất kỳ người nào muốn theo học một trường sau trung học đều có thể được chấp nhận. Một số trường mang tính chọn lọc cao, nhưng tất cả mọi người có bằng tốt nghiệp phổ thông đều có thể được nhận vào học ở một trường nào đó.

Tính cơ động (về đội ngũ giáo chức, về SV và về kinh phí): giáo chức có thể chuyển trường, SV cũng có thể chuyển trường nếu họ không hài lòng với trường đang học hoặc nếu mối quan tâm hay năng lực học tập của họ thay đổi.

Tính cạnh tranh: cạnh tranh để có những SV giỏi nhất, những giáo chức có năng lực nhất, có nguồn kinh phí cho nghiên cứu và cả vị thế của nhà trường.

Quyền tự do học thuật: giáo chức và SV đều có quyền tự do về học thuật để theo đuổi những nghiên cứu, nêu lên những vấn đề về học thuật, về xã hội.

Tính ổn định của đội ngũ giáo chức: mặc dù đã và đang có nhiều thay đổi về bản chất của việc bổ nhiệm giáo chức và sắp xếp hoạt động học thuật, hầu hết giảng viên khối giáo dục sau trung học đều được bổ nhiệm toàn thời gian ổn định. Điều đó đem lại cho họ sự an toàn về nghề nghiệp, sự đảm bảo quyền tự do học thuật đồng thời có một mức sống chừng mực.

Sự quản lý mạnh: hiệu trưởng các trường ĐH ở Hoa Kỳ được tuyển chọn không phải bởi chính quyền hay đội ngũ giáo chức mà bởi một hội đồng quản trị gần như hoàn toàn độc lập, với đầu vào là các giáo chức nhiều năng lực.

Một nền giáo dục hướng vào SV: hầu hết các trường ĐH ở Hoa Kỳ đều tập trung vào SV: họ quan tâm, nhấn mạnh đến giảng dạy nhiều hơn là nghiên cứu. Chỉ có một tỉ lệ nhỏ các trường ĐH uy tín nhất là hoàn toàn theo định hướng nghiên cứu.

Đa dạng về các nguồn kinh phí: hệ thống giáo dục Hoa Kỳ từ lâu nay vẫn phù hợp với khả năng tài chính đối với hầu hết người học thông qua nhiều cách thức cấp kinh phí khác nhau, bao gồm các khoản cho SV vay, tài trợ, học bổng của các trường, các chương trình làm việc có trả công khi học, trợ cấp của tiểu bang và tất nhiên là các khoản chi phí từ gia đình.

Source: Theo TTO

VIP jobs ( $1000+ )

Kỹ Sư Giám Sát Hiện Trường Điện

CÔNG TY CỔ PHẦN T.T.S.C

Salary : 16 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Kỹ Sư Shop Cấp Thoát Nước

CÔNG TY CỔ PHẦN T.T.S.C

Salary : 16 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

26/11/2024

Chuyên Viên Xúc Tiến Đầu Tư

VIETNAM GOBUY E-COMMERCE - CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ GOBUY VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Key Account & Business Development Management

Công Ty Cổ Phần Sữa Việt Nam (Vinamilk)

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

HCM - Project Coordination Specialist

CÔNG TY CỔ PHẦN MAISON RETAIL MANAGEMENT INTERNATIONAL

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

26/11/2024

AI ENGINEER

VIETNAM GOBUY E-COMMERCE - CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ GOBUY VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 30 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Marketing Specialist/Assistant Manager (Trade Marketing)

GoodFood

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Da Nang

25/11/2024

Kỹ sư thiết kế kết cấu (Structural Design Engineer)

PTSC Offshore Services (POS)

Salary : Competitive

Ba Ria-VT

25/11/2024

Bếp trưởng Nhà hàng

CÔNG TY CP PHÁT TRIỂN GOLF LONG AN

Salary : 25 Mil - 35 Mil VND

Long An

25/11/2024

HCM - Trưởng phòng Kinh Doanh B2B

Công Ty Cổ Phần Dịch Vụ Nhà Sạch

Salary : 25 Mil - 30 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

QA Supervisor / Giám sát Chất lượng (Long An)

CÔNG TY TNHH LA VIE

Salary : Competitive

Long An

25/11/2024

English Teacher

EMG Education

Salary : 45 Mil - 60 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Nhân viên kỹ thuật

Công ty Cổ Phần Shaha Việt Nam

Salary : 20 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Phó phòng Mua hàng - Hà Nội

Công Ty Cổ Phần Thép Việt Xô Hà Nội

Salary : 20 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Content Marketing Leader

CÔNG TY TNHH 1C VIETNAM

Salary : Competitive

Ha Noi

25/11/2024

Merchandiser (Dairy & Ice Cream I Chilled & Frozen I Beverages I Salt I Veggies I Imported Fruits)

CÔNG TY CỔ PHẦN KING FOOD MARKET

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Phú Thọ

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Phu Tho

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Nghệ An

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Nghe An

25/11/2024

Giám sát bán hàng

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN GIẢI PHÁP DOANH NGHIỆP TPC

Salary : Up to 35 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Quảng Ninh

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Quang Ninh

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Lạng Sơn

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Lang Son

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Hà Tĩnh

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Ha Tinh

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Thái Nguyên

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Thai Nguyen

25/11/2024

HCM - Brand Manager

CÔNG TY CỔ PHẦN MAISON RETAIL MANAGEMENT INTERNATIONAL

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

26/11/2024

Chuyên viên kế toán (kế toán tổng hợp)

Savills Vietnam

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Vĩnh Phúc

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Vinh Phuc

25/11/2024

Giám sát kinh doanh tỉnh Sơn La

CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN DOANH GALATEX VIỆT NAM

Salary : 15 Mil - 35 Mil VND

Son La

25/11/2024

CV/CVCC Kinh Doanh

Elite Fitness

Salary : 15 Mil - 50 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Trưởng nhóm Marketing

CÔNG TY TNHH TẬP ĐOÀN SETSAIL

Salary : 15 Mil - 24 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

113254 - Deputy QA Manager - Manufacturing

RGF HR Agent Vietnam Co., LTD

Salary : 23 Mil - 27 Mil VND

Binh Duong

25/11/2024

Account Manager

BS Group

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

26/11/2024

Chuyên Viên Báo Cáo Quản Trị (Kế Toán Quản Trị)

Công Ty Cổ Phần Đồng Tâm

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

TRƯỞNG NHÓM KINH DOANH

Công Ty Cổ Phần Sợi Thế Kỷ

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Tay Ninh

25/11/2024

Chuyên Viên Kế Toán Tài Chính Hợp Nhất

Công Ty Cổ Phần Đồng Tâm

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Nhân Viên Trade Marketing

CTCP VICOSTONE - TẬP ĐOÀN PHENIKAA

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Giám Đốc Hoạch Định Và Phân Tích Tài Chính (Finance Planning & Analysis)

Công Ty Cổ Phần Đồng Tâm

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Kế Toán Trưởng Tập Đoàn

Công Ty Cổ Phần Đồng Tâm

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

TRƯỞNG/PHÓ PHÒNG ĐIỆN

Công Ty Cổ Phần Sợi Thế Kỷ

Salary : Competitive

Tay Ninh

25/11/2024

Kế Toán Trưởng (Công Ty Thành Viên)

Công Ty Cổ Phần Đồng Tâm

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Chuyên viên kinh doanh logistics tại Hải Phòng

CÔNG TY CỔ PHẦN VẬN TẢI BIỂN CONTAINER THÁI BÌNH DƯƠNG

Salary : 8 Mil - 25 Mil VND

Hai Phong

25/11/2024

Trưởng nhóm truyền thông thương hiệu (Hướng thể thao)

THỜI TRANG LINING_CÔNG TY TNHH QUỐC TẾ HẢI LONG

Salary : Competitive

Ha Noi

25/11/2024

Nhân viên Tester

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ TƯ VẤN EUREKA

Salary : 10 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Nhân Viên Phát Triển Kinh Doanh & Dịch Vụ Khách hàng

CTCP VICOSTONE - TẬP ĐOÀN PHENIKAA

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

26/11/2024

Asia Project Development Manager

Bell Sports (Asia) Limited

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

26/11/2024

Logistics Manager

AkzoNobel Vietnam

Salary : Competitive

Binh Duong

25/11/2024

SBG - Chuyên viên Bán hàng Thiết bị Chăn nuôi

Tập đoàn cơ khí công nghệ cao Siba

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Production Supervisor - Giám sát sản xuất (Nội thất)

Công Ty TNHH Maker Sixty Four

Salary : Competitive

Long An

25/11/2024

SBG - Chuyên viên Tài chính

Tập đoàn cơ khí công nghệ cao Siba

Salary : 20 Mil - 30 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Phó Giám đốc An ninh - Site Security Assistant Manager

Công ty TNHH Giầy Fuluh

Salary : Competitive

Long An

26/11/2024

SBG - Chuyên viên Kinh doanh Quốc tế

Tập đoàn cơ khí công nghệ cao Siba

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Trưởng phòng nhân sự

CÔNG TY TNHH NHÀ HÀNG LỘC VÀNG

Salary : 20 Mil - 25 Mil VND

Ho Chi Minh

25/11/2024

Trưởng nhóm KInh doanh (ASM)

CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM QUỐC TẾ AMM - GERMANY

Salary : 20 Mil - 30 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Giám sát trang trại heo Nái (Bình Dương)

Công Ty TNHH CJ Vina Agri

Salary : 23 Mil - 30 Mil VND

Binh Phuoc

25/11/2024

Chuyên Viên Kinh Doanh (Lĩnh vực Công nghệ thông tin)

Công ty Cổ Phần Homitech

Salary : 15 Mil - 25 Mil VND

Ho Chi Minh | Ha Noi

25/11/2024

Logistics Supervisor (HCM Brewery, Dist.12)

HEINEKEN Vietnam

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Chuyên viên Tài chính - Phụ trách Nguồn vốn

CÔNG TY CỔ PHẦN QUẢN LÝ KHÁCH SẠN VÀ KHU NGHỈ DƯỠNG LYNN TIMES THUỘC TẬP ĐOÀN ONSEN FUJI

Salary : 20 Mil - 30 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Middle Tester

CÔNG TY CỔ PHẦN KINH DOANH F88

Salary : Competitive

Ha Noi

25/11/2024

Brand Director

Yes4All Trading Services Company Limited

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

Kỹ sư kinh tế xây dựng (chủ đầu tư)

Tập Đoàn Tân Á Đại Thành

Salary : 20 Mil - 25 Mil VND

Ha Noi

25/11/2024

Trade Category Development Manager - GT

Công ty Cổ phần Sữa VitaDairy Việt Nam

Salary : Competitive

Ho Chi Minh

25/11/2024

For Employers

Categories

Categories

Kinh nghiệm giáo dục đại học Hoa Kỳ

VIP jobs ( $1000+ )

Similar posts ""

Hàng nghìn chỉ tiêu xét tuyển NV2

Tuyển sinh ĐH: Điểm sàn khối A sẽ thấp hơn 13?

Gần 40 trường công bố điểm thi

TP.HCM: tuyên dương 165 học sinh giỏi

Bỏ tiền thật, mua giấy giả?

ĐH Ngoại thương Hà Nội có 150 điểm 10 Toán

Subscribe

Find jobs that suit to you

Hot Job Recruiting

Feature Articles

Lương Net là gì? Phân biệt Lương Net và lương Gross cực chuẩn

Cách viết thư xin việc ấn tượng, chinh phục được nhà tuyển dụng

Đơn xin việc là gì? Top mẫu đơn xin việc thu hút nhà tuyển dụng

Quà tặng hấp dẫn khi tham gia bình chọn Nhà tuyển dụng yêu thích 2024 của CareerViet

Tổng hợp 9 kỹ năng bán hàng cơ bản, hiệu quả bạn cần biết