Khác biệt căn bản giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện

Lượt xem: 5,297

(Dân trí) - Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc và BHXH tự nguyện có nhiều điểm khác nhau về căn cứ đóng và chế độ, quyền lợi được hưởng.

Nhiều người lao động vì lý do sức khỏe phải nghỉ việc trước khi đủ tuổi nghỉ hưu. Khi đó, họ không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc nhưng vẫn mong muốn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng chế độ hưu trí khi đến tuổi nghỉ hưu.

Tuy nhiên, nhiều người chưa hiểu rõ sự khác biệt giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, cũng như cách tính lương hưu áp dụng cho từng loại hình này.

Khác biệt căn bản giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện

Chế độ BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện có những điểm khác nhau căn bản (Ảnh minh họa: Sơn Nguyễn).

Trong chương trình giao lưu cùng BHXH Việt Nam, ông Dũng hỏi: "Tham gia BHXH tự nguyện, tôi có được cộng nối quá trình đóng BHXH bắt buộc trước đó không? Tham gia BHXH tự nguyện có được giám định sức khỏe để về nghỉ hưu trước tuổi không?".

Theo BHXH Việt Nam, BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện có 2 điểm khác nhau cơ bản.

Thứ nhất là về căn cứ đóng

Đối với BHXH tự nguyện, tỷ lệ đóng là 22%, tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn. Mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng. Mức hỗ trợ tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Cụ thể, mức hỗ trợ bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo; bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo; bằng 10% đối với các đối tượng khác.

Đối với BHXH bắt buộc, người lao động và người sử dụng lao động đóng tỷ lệ 32% cho cả BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Mức đóng này tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Mức đóng cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Tỷ lệ đóng 32% bao gồm: Đóng vào Quỹ Hưu trí và tử tuất là 22%; Quỹ BHYT là 4,5%; Quỹ BHTN là 2%; Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động là 0,5%; Quỹ ốm đau, thai sản là 3%.

Thứ hai là về chế độ hưởng

Người tham gia BHXH bắt buộc được hưởng 5 chế độ: Ốm đau; thai sản; tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hưu trí; tử tuất.

Người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện được hưởng hai chế độ chính là hưu trí và tử tuất. Tuy nhiên, họ không được hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, và tai nạn lao động như những người tham gia BHXH bắt buộc.

Khi bắt đầu nhận lương hưu, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) do quỹ BHXH chi trả. Mỗi năm, mức lương hưu sẽ được điều chỉnh dựa trên chỉ số giá tiêu dùng để đảm bảo quyền lợi cho người hưởng.

Về việc cộng nối thời gian tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, BHXH Việt Nam cho biết: "Căn cứ quy định tại Khoản 5 Điều 3 và Khoản 3 Điều 5 Luật BHXH năm 2014,  thời gian đóng BHXH là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng BHXH cho đến khi dừng đóng".

Trường hợp người lao động đóng BHXH không liên tục thì thời gian đóng BHXH là tổng thời gian đã đóng BHXH.

Trong trường hợp người lao động có thời gian tham gia cả BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, họ sẽ được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất dựa trên tổng thời gian đã đóng BHXH.

Tuy nhiên, thời gian đã được tính hưởng BHXH một lần sẽ không được tính vào tổng thời gian làm cơ sở để hưởng các chế độ BHXH khác.

Căn cứ vào các quy định trên, BHXH Việt Nam cho biết: "Khi bạn tham gia BHXH tự nguyện thì được cộng với thời gian đóng BHXH bắt buộc trước đó (nếu chưa tính hưởng BHXH một lần) để giải quyết chế độ BHXH theo quy định".

Về việc hưởng chế độ hưu trí khi suy giảm khả năng lao động, BHXH Việt Nam cho biết: "Theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 71 Luật BHXH năm 2014, người vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc, vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện, nếu có từ đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên thì điều kiện, mức hưởng lương hưu thực hiện theo chính sách BHXH bắt buộc".

Điều đó có nghĩa là người lao động trong trường hợp trên được hưởng chế độ hưu trí sớm khi bị suy giảm khả năng lao động theo quy định.

Nguồn: Báo Dân Trí

Việc Làm VIP ( $1000+)

Công ty Toàn Đạt
Công ty Toàn Đạt

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY CP ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRÍ DƯƠNG
CÔNG TY CP ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN TRÍ DƯƠNG

Lương : Cạnh Tranh

Hà Nội | Hồ Chí Minh | Nghệ An

Yes4All Trading Services Company Limited
Yes4All Trading Services Company Limited

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH DSV SOLUTIONS
CÔNG TY TNHH DSV SOLUTIONS

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ DANCO
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ DANCO

Lương : 20 Tr - 30 Tr VND

Hà Nội

Công ty Cổ phần Minh Housewares
Công ty Cổ phần Minh Housewares

Lương : 12 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

Alphanam Group
Alphanam Group

Lương : 15 Tr - 50 Tr VND

Hồ Chí Minh | Hà Nội | Đà Nẵng

Công ty TNHH Onpoint
Công ty TNHH Onpoint

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Thời Trang MELYA.vn
Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Thời Trang MELYA.vn

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY TÀI CHÍNH BƯU ĐIỆN
CÔNG TY TÀI CHÍNH BƯU ĐIỆN

Lương : 25 Tr - 45 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY TNHH SX BAO BÌ NAM VIỆT
CÔNG TY TNHH SX BAO BÌ NAM VIỆT

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH GRGR
CÔNG TY TNHH GRGR

Lương : 20 Tr - 35 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN Y KHOA SÀI GÒN
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN Y KHOA SÀI GÒN

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh | Khánh Hòa

Công ty TNHH Onpoint
Công ty TNHH Onpoint

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công Ty TNHH ONE-VALUE Việt Nam
Công Ty TNHH ONE-VALUE Việt Nam

Lương : 39 Tr - 40 Tr VND

Tokyo

CÔNG TY TNHH JOB HOUSE
CÔNG TY TNHH JOB HOUSE

Lương : Lên đến 26 Tr VND

Hà Nội

Công ty TNHH SX & TM Minh Ngọc
Công ty TNHH SX & TM Minh Ngọc

Lương : 30 Tr - 40 Tr VND

Hưng Yên

Công ty TNHH SX & TM Minh Ngọc
Công ty TNHH SX & TM Minh Ngọc

Lương : 30 Tr - 40 Tr VND

Hưng Yên

Công ty CP Tập Đoàn Khải Hoàn Land
Công ty CP Tập Đoàn Khải Hoàn Land

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Tổng công ty Bưu điện Việt Nam
Tổng công ty Bưu điện Việt Nam

Lương : 20 Tr - 30 Tr VND

Hà Nội

Tổng công ty Bưu điện Việt Nam
Tổng công ty Bưu điện Việt Nam

Lương : 15 Tr - 30 Tr VND

Hà Nội

TẬP ĐOÀN BRG – CÔNG TY CP
TẬP ĐOÀN BRG – CÔNG TY CP

Lương : 20 Tr - 26 Tr VND

Hồ Chí Minh

Tổng công ty Bưu điện Việt Nam
Tổng công ty Bưu điện Việt Nam

Lương : 25 Tr - 35 Tr VND

Hà Nội

Công ty TNHH PHD
Công ty TNHH PHD

Lương : Cạnh Tranh

Hà Nội

CÔNG TY CỔ PHẦN Z HOLDING
CÔNG TY CỔ PHẦN Z HOLDING

Lương : 18 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội

Highlands Coffee
Highlands Coffee

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Yes4All Trading Services Company Limited
Yes4All Trading Services Company Limited

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công ty cổ phần BW JAPAN
Công ty cổ phần BW JAPAN

Lương : 17 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY TNHH QUICK VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH QUICK VIỆT NAM

Lương : Trên 4,000 USD

Hồ Chí Minh

Công ty Cổ phần Ẩm thực Thiên Lý
Công ty Cổ phần Ẩm thực Thiên Lý

Lương : 20 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

Masan Consumer
Masan Consumer

Lương : Cạnh Tranh

Đồng Nai

Công ty CP XLUXURY Việt Nam
Công ty CP XLUXURY Việt Nam

Lương : 13 Tr - 35 Tr VND

Hà Nội | Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM

Lương : 18 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH TRANSCOSMOS VIỆT NAM

Lương : 25 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công ty CP Thương Mại XNK CTCT Group
Công ty CP Thương Mại XNK CTCT Group

Lương : 30 Tr - 50 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY TNHH MAXIDI VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH MAXIDI VIỆT NAM

Lương : 2,000 - 4,000 USD

Hồ Chí Minh

Bài viết cùng chuyên mục

Sự thật cuộc gọi, văn bản gửi từ "cán bộ BHXH"
Lợi dụng quá trình chuyển đổi số của cơ quan BHXH, nhiều hình thức lừa đảo tinh vi đã được các đối tượng sử dụng để trục lợi
Thủ tục chốt sổ BHXH để chờ đến ngày nghỉ hưu
(Dân trí) - Ông Cường mới 52 tuổi nhưng đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) gần 29 năm. Hiện ông muốn nghỉ việc, chốt sổ BHXH để chờ đến khi đủ tuổi về hưu hưởng chế độ hưu trí.
4 trường hợp vẫn được hưởng BHXH một lần
NGUYỄN VĂN TÍNH (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) hỏi: "Tôi có nghe thông tin theo Luật BHXH mới thì từ ngày 1-7-2025, người lao động (NLĐ) sẽ không được rút BHXH một lần. Xin giải thích rõ hơn vấn đề này?".
Người lao động hưởng lợi lớn với chế độ thai sản mới
(Dân trí) - Chế độ thai sản mới theo Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) có nhiều thay đổi có lợi cho người lao động, mở rộng nhóm lao động được hưởng chế độ này.
Tuổi trung niên thất nghiệp, làm sao để có lương hưu?
(Dân trí) - Chị Linh mất việc ở tuổi 42. Chị dự định rút bảo hiểm xã hội một lần vì sợ không tìm được việc làm khác để tham gia bảo hiểm xã hội.
Đóng bảo hiểm hơn 18 năm, nên rút một lần hay đóng thêm để có lương hưu?
(Dân trí) - Ông Toàn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) được 18 năm 8 tháng thì bị đột quỵ, không thể tiếp tục làm việc. Ông băn khoăn, cân nhắc nên rút bảo hiểm xã hội một lần hay không.

Quan tâm

Thông báo việc làm - Hoàn toàn miễn phí và dễ dàng

TẠO NGAY
Feedback