Trần Nhân Tông – Tư tưởng lãnh đạo vượt thời gian và bài học cho người làm quản lý hiện đại

Lượt xem: 5,018

Là một trong những gương mặt tiêu biểu của giới nghiên cứu văn hóa Việt đương đại, Tiến sĩ Trần Quang Đức được biết đến như một nhà nghiên cứu độc lập chuyên sâu về lịch sử, văn hóa và tư tưởng Việt Nam. Cùng CareerViet lắng nghe TS. Trần Quang Đức chia sẻ về tư tưởng trị quốc và tinh thần dung hợp Tam giáo (Nho – Lão – Phật) dưới triều vua Trần Nhân Tông – một trong những nhân vật vĩ đại nhất lịch sử Việt Nam. 

Vua Trần Nhân Tông – Từ bậc chính trị gia kiệt xuất đến nhà giác ngộ dung hợp Tam giáo

Tiến sĩ Trần Quang Đức. Nguồn: Vietsuccess
Tiến sĩ Trần Quang Đức. Nguồn: Vietsuccess

Trước khi trở thành Phật hoàng, vua Trần Nhân Tông là một vị vua chính trị mưu lược, bản lĩnh và uyên thâm, người hiểu rõ mối liên hệ giữa tu thân – tề gia – trị quốc – bình thiên hạ. Với ông, “tu là trị mình, trị nước là tu dân” – một tư tưởng nhập thế sâu sắc thể hiện khả năng kết nối giữa đạo và đời, giữa tinh thần giác ngộ và trách nhiệm lãnh đạo.

Nhờ sự linh hoạt và khôn khéo trong ứng xử, vua Trần Nhân Tông không chỉ gắn kết lòng dân, mà còn duy trì ổn định quốc gia sau hai lần đại thắng quân Nguyên Mông, đưa triều Trần trở thành biểu tượng của thịnh trị và nhân nghĩa. Ở khía cạnh tư tưởng, ông là người đã dung hợp Tam giáo (Nho – Lão – Phật) một cách hài hòa và thực tiễn – nền tảng quan trọng cho triết lý trị quốc thời Trần:

  • Nho giáo cung cấp hệ thống đạo lý, lễ nghi và nhân trị – nền tảng đào tạo vua chúa và quan lại.
  • Lão giáo đem đến tinh thần thuận tự nhiên, coi trọng sự hài hòa và “vô vi nhi trị”.
  • Phật giáo là đích đến của lòng từ bi, buông bỏ danh lợi, giúp người trị quốc hành xử với tâm an và trí sáng.

Sự kết hợp giữa ba dòng tư tưởng ấy đã giúp triều Trần trị nước bằng trí tuệ và nhân tâm, tạo nên một mô hình lãnh đạo dung hòa, nhân bản – nơi tôn giáo, đạo đức và chính trị hòa quyện trong cùng một tinh thần khai sáng Việt Nam. 

Những nguyên tắc lãnh đạo và tài mưu lược trong việc dụng nhân của vua Trần Nhân Tông không chỉ là bài học lịch sử mà còn gợi mở các kinh nghiệm quý báu cho người đang đảm nhiệm việc làm quản lý hay việc làm nhân sự.

Tài mưu lược và nghệ thuật dụng nhân của vua Trần Nhân Tông

Tiến sĩ Trần Quang Đức chia sẻ về tài mưu lược và nghệ thuật dụng nhân. Nguồn: Vietsuccess
Tiến sĩ Trần Quang Đức chia sẻ về tài mưu lược và nghệ thuật dụng nhân. Nguồn: Vietsuccess

Vua Trần Nhân Tông là hình mẫu của nhà lãnh đạo biết “dụng nhân như dụng tướng” – am hiểu tính cách, năng lực của từng người để phát huy tối đa sức mạnh tập thể. Ông không ràng buộc trong khuôn khổ đức hạnh cá nhân, mà trọng dụng con người dựa trên năng lực và hiệu quả, thể hiện tầm nhìn vượt thời đại trong quản trị nhân sự – bài học quan trọng cho việc tuyển dụng nhân sự hiện đại.

  • Trần Khánh Dư, dù từng bị đánh giá là “phẩm hạnh có vấn đề”, vẫn được trọng dụng vì tài thao lược quân sự, góp công lớn trong chiến thắng Bạch Đằng chống quân Nguyên.
  • Trần Nhật Duật lại là bậc ngoại giao kiệt xuất, am hiểu văn hóa dân tộc thiểu số, giúp bình định Đà Giang mà không đổ máu – minh chứng cho tư duy mềm dẻo mà hiệu quả.

Nhìn ở góc độ hiện đại, cách dùng người của vua Trần Nhân Tông thể hiện tư duy quản trị nhân sự tiến bộ: đặt đúng người vào đúng vị trí, tôn trọng năng lực hơn danh tiếng, và nhìn con người bằng cái tâm bao dung của một nhà lãnh đạo trí tuệ.

Ngoại giao khôn khéo – Biểu tượng của “ngoại giao cây tre”

Trong thời đại đầy biến động, vua Trần Nhân Tông đã thể hiện bản lĩnh ngoại giao xuất sắc và linh hoạt – nền tảng cho truyền thống ngoại giao Việt Nam sau này. Ông từng gửi quân giúp Chiêm Thành chống Nguyên Mông, vừa củng cố liên minh phương Nam, vừa bảo vệ sự ổn định biên giới Đại Việt.

Về sau, nhà vua còn đích thân du hóa đến Chiêm Thành, kết giao hòa hảo và gả công chúa Huyền Trân – một bước đi mềm dẻo mà hiệu quả, thể hiện tầm nhìn chiến lược “lấy hòa làm trọng”. Chính nhờ sự kết hợp giữa kiên định và linh hoạt, vua Trần Nhân Tông đã trở thành biểu tượng sớm nhất của “ngoại giao cây tre” – vừa mềm mại mà vững vàng, vừa khéo léo mà thấm đượm nhân nghĩa, để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử trị quốc và bang giao Việt Nam.

Từ trị quốc đến tu tâm – Hành trình giác ngộ của một vị vua

Sau khi hoàn thành sứ mệnh trị quốc, đưa Đại Việt bước vào thời kỳ hưng thịnh và yên bình, vua Trần Nhân Tông đã chọn một con đường khác thường – xuất gia và sáng lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Quyết định ấy không phải là “rời bỏ thế gian”, mà là một cách tiếp tục trị quốc bằng tâm từ bi và trí tuệ giác ngộ.

Từ một nhà chính trị lỗi lạc, ông trở thành vị Phật hoàng đầu tiên của Việt Nam, người dung hòa đạo và đời, biến tinh thần thiền học thành kim chỉ nam cho việc an dân, trị quốc. Tư tưởng “cư trần lạc đạo” – sống giữa đời mà vẫn giữ được tâm đạo – đã trở thành di sản tinh thần bất hủ, thể hiện triết lý nhân sinh sâu sắc: con người có thể tìm thấy sự an nhiên và trí tuệ ngay trong chính cuộc sống thường nhật.

Hành trình của vua Trần Nhân Tông là biểu tượng trọn vẹn cho sự hợp nhất giữa quyền lực và giác ngộ, giữa bổn phận và tự do nội tâm – một minh chứng rằng, người lãnh đạo vĩ đại không chỉ trị quốc bằng quyền, mà còn bằng tâm.

Bài học lãnh đạo hiện đại từ tư tưởng của vua Trần Nhân Tông

Trong thời đại mà nhà lãnh đạo không chỉ chịu trách nhiệm về lợi nhuận mà còn về văn hóa, con người và tính bền vững, tư tưởng trị quốc của vua Trần Nhân Tông vẫn mang giá trị vượt thời gian.

  • Lãnh đạo bằng nhân tâm: Một tổ chức bền vững không thể được dẫn dắt chỉ bằng chiến lược và quy trình. Nhà lãnh đạo cần thấu hiểu con người, biết lắng nghe và khơi dậy động lực nội tại của đội ngũ – giống như cách vua Trần Nhân Tông dùng sự chân thành và lòng tin để gắn kết lòng dân, khích lệ tướng sĩ.
  • Dung hòa trong quản trị: Sự kết hợp giữa ba hệ tư tưởng Nho – Lão – Phật chính là nền tảng cho “tư duy cân bằng” của nhà lãnh đạo thời nay: vừa có kỷ luật (Nho), vừa linh hoạt (Lão), vừa hướng thiện và biết sẻ chia (Phật).
  • Trí tuệ ứng biến: Trong bang giao với Chiêm Thành, vua Trần Nhân Tông không chỉ thể hiện sức mạnh, mà còn thể hiện nghệ thuật “dĩ nhu chế cương”. Ông mềm mỏng nhưng không yếu, linh hoạt mà vẫn giữ nguyên tắc. Đó cũng là kỹ năng cốt lõi của nhà lãnh đạo hiện đại – ứng biến thông minh giữa khủng hoảng, đàm phán để vừa giữ được mục tiêu, vừa duy trì hòa khí tổ chức.
  • Tu thân để lãnh đạo: Trước khi trị quốc, ông “tu thân”; trước khi dẫn dắt người khác, ông hiểu rõ chính mình. Bài học này đặc biệt đúng trong bối cảnh lãnh đạo hiện đại – nơi tự nhận thức và cân bằng nội tâm là nền tảng để ra quyết định sáng suốt, lãnh đạo bằng sự tỉnh táo thay vì phản ứng. 

Tiến sĩ Trần Quang Đức sẽ chia sẻ sâu hơn về tư tưởng trị quốc, hành trình giác ngộ và trí tuệ dung hợp Tam giáo của vua Trần Nhân Tông. Xem ngay để khám phá bài học lãnh đạo hiện đại từ tư tưởng của vị vua vừa là bậc trị quốc, vừa là bậc giác ngộ trong lịch sử Việt Nam!

Kết luận

Vua Trần Nhân Tông không chỉ là một vị Phật hoàng trong lịch sử, mà còn là biểu tượng của trí tuệ trị quốc, người dung hòa giữa sức mạnh và lòng từ bi, giữa quyền lực và giác ngộ. Qua góc nhìn của TS. Trần Quang Đức, ta nhận ra rằng văn hóa Việt Nam từ ngàn xưa vốn là sự kết hợp tinh tế giữa đạo lý và thực tiễn, giữa trí tuệ và nhân tâm – một nền văn hóa biết thích ứng, dung hợp mà không đánh mất bản sắc.

Những bài học từ vua Trần Nhân Tông còn có thể ứng dụng trong việc làm chuyên viên nhân sự, người giúp ứng viên hay tổ chức phát triển bền vững. Các bạn có thể tham khảo thêm các hướng dẫn, cơ hội việc làm tại CareerViet, nơi tổng hợp kinh nghiệm quản lý, kỹ năng mềm và tuyển dụng hiệu quả.

Nguồn: CareerViet

Việc Làm VIP ( $1000+)

CÔNG TY TNHH ANH QUỐC SG
CÔNG TY TNHH ANH QUỐC SG

Lương : Cạnh Tranh

Thừa Thiên- Huế

Công ty Cổ Phần Nha Khoa Quốc Tế Win Smile
Công ty Cổ Phần Nha Khoa Quốc Tế Win Smile

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội | Đà Nẵng

Bảo mật
Bảo mật

Lương : 12 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CP CHẾ BIẾN DỪA Á CHÂU
CÔNG TY CP CHẾ BIẾN DỪA Á CHÂU

Lương : Cạnh Tranh

Long An

Công ty Cổ Phần Tập Đoàn Thiên Long
Công ty Cổ Phần Tập Đoàn Thiên Long

Lương : 1,000 - 1,200 USD

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN TRANSIMEX
CÔNG TY CỔ PHẦN TRANSIMEX

Lương : 20 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

NHÀ SÁCH TIẾN THỌ
NHÀ SÁCH TIẾN THỌ

Lương : 35 Tr - 45 Tr VND

Hồ Chí Minh | Bình Dương | Đồng Nai

NHÀ SÁCH TIẾN THỌ
NHÀ SÁCH TIẾN THỌ

Lương : 25 Tr - 33 Tr VND

Bình Dương | Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN ONSEN FUJI
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN ONSEN FUJI

Lương : 20 Tr - 30 Tr VND

Phú Thọ

CÔNG TY TNHH WIND SUPPLY CHAIN ONE (VIỆT NAM)
CÔNG TY TNHH WIND SUPPLY CHAIN ONE (VIỆT NAM)

Lương : 18 Tr - 24 Tr VND

Hà Nội | Hưng Yên | Hải Phòng

CÔNG TY CỔ PHẦN PICONS VIỆT NAM
CÔNG TY CỔ PHẦN PICONS VIỆT NAM

Lương : 16 Tr - 25 Tr VND

Hà Nam | Quảng Ninh | Thái Bình

CÔNG TY CỔ PHẦN PICONS VIỆT NAM
CÔNG TY CỔ PHẦN PICONS VIỆT NAM

Lương : 16 Tr - 25 Tr VND

Hà Nam | Thái Bình

Công ty TNHH Greystone Data Systems Việt Nam
Công ty TNHH Greystone Data Systems Việt Nam

Lương : 12 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THIÊN ÂN
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THIÊN ÂN

Lương : 20 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội

Công Ty CP Đầu Tư IMG
Công Ty CP Đầu Tư IMG

Lương : 35 Tr - 40 Tr VND

Hồ Chí Minh

HEINEKEN Vietnam
HEINEKEN Vietnam

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN LUCASTER
CÔNG TY CỔ PHẦN LUCASTER

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH SCIFATE VN
CÔNG TY TNHH SCIFATE VN

Lương : 15 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC
CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC

Lương : Cạnh Tranh

Long An | Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC
CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh | Long An

CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC
CÔNG TY TNHH MTV NHÀ MÁY MAY MẶC ĐỨC

Lương : Cạnh Tranh

Long An | Hồ Chí Minh

Công Ty Cổ Phần A25 Hotel
Công Ty Cổ Phần A25 Hotel

Lương : 25 Tr - 40 Tr VND

Hà Nội

CÔNG TY TNHH AIRR LABS (VIỆT NAM)
CÔNG TY TNHH AIRR LABS (VIỆT NAM)

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công Ty TNHH Red Bull (Việt Nam)
Công Ty TNHH Red Bull (Việt Nam)

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh | Bình Dương | Đồng Nai

BIM Group
BIM Group

Lương : Cạnh Tranh

Hà Nội

PPP Laser Clinic Viet Nam
PPP Laser Clinic Viet Nam

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công Ty Cổ Phần Vacxin Việt Nam
Công Ty Cổ Phần Vacxin Việt Nam

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VILAI VIỆT
CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VILAI VIỆT

Lương : 30 Tr - 35 Tr VND

Quảng Ninh

Bài viết cùng chuyên mục "Vietsuccess"

SMEs nên tận dụng cơ hội nào từ Nghị quyết 57 để bứt phá?
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, đổi mới sáng tạo không chỉ còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành yếu tố sống còn giúp doanh nghiệp thích ứng và phát triển bền vững. Đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), đổi mới sáng tạo không nhất thiết phải là tạo ra công nghệ đột phá, mà có thể bắt đầu từ việc cải tiến quy trình, mô hình kinh doanh, hay đơn giản là tìm ra cách phục vụ khách hàng hiệu quả hơn.
Khi giá trị nghề y được giữ vững bằng tư duy quản trị
Bác sĩ Nguyễn Đăng Dũng, Giám đốc Bệnh viện Mắt Quốc tế DND, kết hợp chuyên môn, công nghệ và y đức để xây dựng mô hình bệnh viện hiện đại, giữ trọn giá trị nhân văn. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm bác sĩ mắt, cơ hội tuyển bác sĩ và việc làm bác sĩ đa khoa phù hợp năng lực, đồng thời đào tạo thế hệ kế cận vững chuyên môn và giàu nhân cách. Hãy cùng CareerViet khám phá hành trình và triết lý lãnh đạo độc đáo của Bác sĩ Dũng!
Gập mở chuẩn mực mới cho ẩm thực cao cấp tại Việt Nam
Chef Lê Việt Hồng của Ciel ứng dụng AI, tầm nhìn thương hiệu và storytelling để tạo trải nghiệm fine dining khác biệt. Yếu tố con người là cốt lõi, đặc biệt trong việc làm bếp, tuyển dụng quản lý nhà hàng và tuyển dụng nấu ăn. Hãy cùng CareerViet khám phá bí quyết thành công của Ciel
Từ Oxford đến hành trình học tập suốt đời: Bài học về sự phù hợp và thích nghi với thời đại AI
Chị Nam Phương Oxford, phiên dịch viên cabin, chia sẻ về hành trình tìm kiếm sự phù hợp trong nghề nghiệp, rời bỏ công việc tại ngân hàng để theo đuổi việc làm biên phiên dịch tiếng Anh và các cơ hội việc làm tiếng Anh phù hợp năng lực. Chị nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ giá trị sống trong định hướng nghề nghiệp và khuyên nên đi theo khả năng đóng góp thực tế. Đồng thời, học tập suốt đời là chìa khóa để thích nghi và phát triển trong kỷ nguyên AI.
Đưa nông sản Việt ra thế giới: Câu chuyện từ thực tế và những bài học cho doanh nghiệp Việt
Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu liên tục biến động sau đại dịch, cùng những chính sách bảo hộ thương mại và xung đột địa chính trị, việc đưa sản phẩm Việt Nam ra thế giới không chỉ là cơ hội mà còn là thử thách lớn đối với các doanh nghiệp xuất khẩu.
Chuỗi cung ứng có trách nhiệm: Bước chuyển xanh của ngành thép Việt Nam
Trong bối cảnh ngành thép toàn cầu đang chịu áp lực ngày càng lớn từ các tiêu chuẩn ESG và yêu cầu phát triển bền vững, “chuỗi cung ứng có trách nhiệm” đã trở thành yếu tố sống còn chứ không còn là xu hướng. Các cơ hội tuyển dụng logistics vì thế ngày càng mở rộng, tạo thêm nhiều hướng phát triển nghề nghiệp cho những ai đang tìm việc làm trong ngành công nghiệp vật liệu. Cùng CareerViet lắng nghe lời chia sẻ của ông Bùi Nguyên Hoàng – Phó Tổng Giám đốc Chuỗi Cung Ứng NS BlueScope Việt Nam về hành trình đạt được chứng nhận ResponsibleSteel™, một trong những tiêu chuẩn nghiêm ngặt nhất về tính bền vững trong ngành thép.
Xem thêm

Quan tâm

Thông báo việc làm - Hoàn toàn miễn phí và dễ dàng

TẠO NGAY
Feedback