Định Biên Nhân Sự Là Gì? Nguyên Tắc, Cách Tính Định Biên Hiệu Quả

Lượt xem: 9,516

Định biên nhân sự thường được sử dụng để chỉ việc xác định cơ cấu nguồn nhân sự trong một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Quá trình này đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định cần tuyển dụng những vị trí nào và hoạch định nguồn nhân lực theo cách hiệu quả nhất. Nếu bạn đang tìm hiểu định biên nhân sự là gì? Cách tính định biên nhân sự như thế nào cho hiệu quả? Thì câu trả lời sẽ được CareerViet cập nhật chi tiết ngay trong bài viết dưới đây nhé.

Định biên nhân sự là gì?

Định biên nhân sự là một phương pháp quản lý nguồn nhân lực nhằm tối ưu hóa cơ cấu nhân sự trong một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Mục tiêu của định biên nhân sự là cắt giảm các chi phí không cần thiết trong quản lý nguồn nhân lực và đảm bảo sự cân đối giữa thu và chi, xây dựng kế hoạch đào tạo, tăng cường năng lực của nhân viên và loại bỏ nhân sự không hiệu quả hoặc không mang lại giá trị cần thiết cho tổ chức.

Định biên nhân sự giúp cắt giảm các chi phí không cần thiết trong quản lý nguồn nhân lực

Định biên nhân sự giúp cắt giảm các chi phí không cần thiết trong quản lý nguồn nhân lực (Nguồn: Internet)

Cách tính định biên nhân sự hiệu quả cao

Quá trình định biên nhân bao gồm các bước nghiên cứu công việc của từng bộ phận, sau đó thu thập thông tin từ cả nhân viên và quản lý. Cuối cùng, dựa trên thông tin này, chúng ta sẽ đưa ra quyết định về cách tối ưu hóa việc phân chia công việc và chức vụ. Dưới đây là cách tính định biên nhân sự một cách có hiệu quả.

Xác định và phân tích thực trạng nhân lực

Để tính định biên nhân sự, trước hết, bạn cần phân tích công việc để hiểu rõ các nhiệm vụ, kỹ năng và yêu cầu của từng vị trí trong tổ chức. Phân tích này giúp xác định công việc cụ thể mà mỗi vị trí phải thực hiện, từ đó dự báo số lượng nhân viên cần thiết cho từng vị trí hoặc phòng ban.

Dựa trên thông tin từ việc phân tích công việc, bạn có thể xây dựng mô tả công việc chi tiết, bao gồm chức năng, nhiệm vụ và yêu cầu cho từng vị trí cần tuyển dụng. Dựa trên mô tả công việc và yêu cầu của từng vị trí, bạn có thể đánh giá tổng quan về nhân lực hiện tại trong tổ chức, bao gồm số lượng, cơ cấu, trình độ, kỹ năng, kinh nghiệm và thái độ làm việc của nhân viên.

Kết luận nên tăng hay giảm nguồn nhân lực

Trong bước này, bạn cần kết luận xem liệu nên tăng hay giảm nguồn nhân lực. Điều này đòi hỏi so sánh giữa nhu cầu nguồn nhân lực với tình trạng nguồn nhân lực hiện tại để xác định xem có sự thừa hoặc thiếu hụt nguồn nhân lực nào không.

Ngoài ra, bạn cũng cần xem xét các yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như xu hướng thị trường, tình hình kinh tế, yếu tố văn hoá và các thay đổi về chính sách pháp luật có thể ảnh hưởng đến tình trạng nguồn nhân lực. Qua đó, bạn dễ dàng lập ra kế hoạch định biên nhân sự phù hợp và linh hoạt để thích nghi với tình hình thực tế, sẵn sàng đối mặt với biến động của môi trường kinh doanh và xã hội.

Xem xét nên tăng hay giảm nguồn nhân lực là điều thiết yếu trong cách tính định biên nhân sự

Xem xét nên tăng hay giảm nguồn nhân lực là điều thiết yếu trong cách tính định biên nhân sự (Nguồn: Internet)

Lên kế hoạch định biên nhân sự và đánh giá

Bước cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng trong cách tính định biên nhân sự là lên kế hoạch định biên chi tiết. Để đảm bảo tính phù hợp, kế hoạch định biên nhân sự nên được đánh giá và điều chỉnh thường xuyên, đặc biệt khi có các biến động trong môi trường kinh doanh hoặc khi có thay đổi về chiến lược tổ chức.

Sau khi triển khai kế hoạch, cần đánh giá lại toàn bộ quá trình thực hiện để xem có nguyên nhân dẫn đến bất kỳ sai lệch nào giữa kế hoạch và thực tế để đề xuất giải pháp điều chỉnh cho phù hợp.

Cách tính định biên nhân hiệu quả giúp tối đa hóa năng suất trong việc quản lý nguồn nhân lực

Cách tính định biên nhân hiệu quả giúp tối đa hóa năng suất trong việc quản lý nguồn nhân lực (Nguồn: Internet)

>>> Xem thêm:

9 Cách Để Quản Lý Nhân Viên Có Hiệu Suất Kém

5 Bài Học Từ Việc Quản Lý & Chính Sách Nhân Sự Yếu Kém

Nhà Quản Trị Nhân Sự Tài Giỏi

Nguyên tắc vàng khi Định biên nhân sự

Sau khi nghiên cứu về cách tính định biên nhân sự, dưới đây là 3 nhóm nguyên tắc vàng khi định biên nhân sự:

Nguyên tắc tính theo tỷ lệ tương quan

  • Tỉ lệ tăng/giảm so với năm trước: Nếu doanh thu tăng lên, bạn có thể tính mức tăng của định biên nhân sự theo tỷ lệ tương quan. Ví dụ, nếu doanh thu tăng 30%, bạn có thể định biên tăng khoảng 20% để đảm bảo rằng tỷ lệ chi phí nhân sự so với doanh thu không thay đổi quá nhiều.
  • Tương quan giữa vị trí trực tiếp và gián tiếp: Xác định tỷ lệ giữa nhóm vị trí trực tiếp (như kinh doanh và sản xuất) và vị trí gián tiếp. Ví dụ, nếu tỷ lệ trực tiếp và gián tiếp là 65% và 35%, bạn có thể định biên dựa trên tỷ lệ này để đảm bảo sự cân đối giữa các nhóm vị trí.
  • Tương quan giữa ngân sách cho quản lý và nhân viên: Xem xét tỷ lệ giữa ngân sách cho quản lý và nhân viên, cũng như giữa ngân sách cho vị trí gián tiếp và trực tiếp. Ví dụ, nếu tỷ lệ chi phí/doanh thu là 78%, bạn có thể phân bổ tỷ lệ tiền lương cho quản lý và nhân viên dựa trên tỷ lệ 22% - 78%.

Những nguyên tắc cần lưu ý trong cách tính định biên nhân sự hiệu quả

Những nguyên tắc cần lưu ý trong cách tính định biên nhân sự hiệu quả (Nguồn: Internet)

Nguyên tắc tính theo định mức lao động

  • Theo khối lượng công việc: Xác định số lượng nhân viên cần thiết dựa trên khối lượng công việc cụ thể mà họ sẽ thực hiện. Ví dụ, mỗi nhân viên có thể sản xuất 30 sản phẩm mỗi ca là một tiêu chí để xác định số lượng nhân viên sản xuất cần tuyển dụng.
  • Theo hệ chỉ tiêu hiệu suất: Kết hợp các chỉ tiêu hiệu suất với số lượng nguồn nhân lực cần thiết. Ví dụ, nếu mục tiêu doanh thu của tổ chức là 100 tỷ và mỗi nhân viên trung bình tạo ra 200 khách hàng mỗi năm, bạn có thể tính toán số lượng nhân viên cần để đạt được mục tiêu này.
  • Theo thông lệ thao tác nghề nghiệp: Đặt số liệu dựa trên thông lệ về số lượng thao tác hoặc giao dịch mà một nhân viên cần thực hiện mỗi ngày. Ví dụ, một nhân viên có trách nhiệm thực hiện 50 giao dịch hàng ngày.
  • Theo đối tượng phục vụ: Xác định số lượng nhân viên cần dựa trên số lượng đối tượng phục vụ. Ví dụ, một nhân viên nhân sự phục vụ cho 60 người trong công ty.

Xác định số lượng nhân viên cần thiết dựa trên khối lượng công việc để tối ưu hóa nguồn lực của doanh nghiệp

Xác định số lượng nhân viên cần thiết dựa trên khối lượng công việc để tối ưu hóa nguồn lực của doanh nghiệp (Nguồn: Internet)

Nguyên tắc tính theo tần suất & thời lượng

  • Dựa vào cơ cấu chức danh và thời lượng thực hiện nhiệm vụ: Xác định số lượng nhân viên cần dựa trên các chức danh và nhiệm vụ cụ thể, kèm theo tần suất và thời lượng thực hiện nhiệm vụ. Ví dụ, nhân viên Kế toán chi phí có nhiệm vụ hàng ngày là kiểm tra 100 chứng từ, thực hiện hạch toán hàng ngày và làm việc với thanh tra thuế hàng quý.

Định biên nhân sự cần cân nhắc xác định thời lượng cần thiết để thực hiện nhiệm vụ

Định biên nhân sự cần cân nhắc xác định thời lượng cần thiết để thực hiện nhiệm vụ (Nguồn: Internet)

>>> Xem thêm:

Nên đàm phán tăng lương với sếp hay quản lý nhân sự?

Quản trị doanh nghiệp là gì? Ngành và công việc quản trị doanh nghiệp

Những lưu ý khi tính định biên nhân sự là gì?

Dựa trên cách tính định biên nhân sự, sau đây là những lưu ý mà bạn cần tuân theo để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả:

  • Xác định các thông số cụ thể: Đảm bảo rằng các thông số quan trọng như tần suất nghỉ việc, tăng trưởng doanh thu và sản lượng sản xuất được tính toán dựa trên các số liệu thực tế và dữ liệu lịch sử của tổ chức. Sử dụng dữ liệu cụ thể và chính xác giúp định rõ nhu cầu thực tế về nguồn nhân lực.
  • Xem xét các yếu tố ảnh hưởng: Định biên nhân sự không hoạt động độc lập. Nó có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tình trạng thị trường lao động, chiến lược phát triển kinh doanh của tổ chức và chính sách quản lý nhân sự. Cần xem xét tất cả các yếu tố này để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của quá trình định biên.
  • Cập nhật và điều chỉnh thường xuyên: Mô hình kinh doanh và yêu cầu về nguồn nhân lực có thể thay đổi theo thời gian. Việc cập nhật và điều chỉnh định biên nhân sự thường xuyên giúp đảm bảo rằng tổ chức có đủ nguồn nhân lực để đáp ứng các yêu cầu trong mô hình kinh doanh.

Việc định biên nhân sự là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự xem xét kỹ lưỡng của nhiều yếu tố

Việc định biên nhân sự là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự xem xét kỹ lưỡng của nhiều yếu tố (Nguồn: Internet)

Trên đây là toàn bộ kiến thức để giải đáp câu hỏi định biên nhân sự là gì, cách tính định biên nhân sự cũng như cách lên kế hoạch định biên một cách hiệu quả. Hy vọng rằng bạn đã tìm thấy những thông tin bổ ích và đã nắm rõ các bước để thiết lập một chiến lược định biên nhân sự cho tổ chức của mình. Đừng quên theo dõi CareerViet để cập nhật các kiến thức mới nhất về định biên nhân sự và những thông tin về quản lý nhân sự nhé!

Nguồn: CareerViet

Việc Làm VIP ( $1000+)

MÙA GROUP
MÙA GROUP

Lương : 30 Tr - 35 Tr VND

Hồ Chí Minh

CÔNG TY LIÊN DOANH VẬN CHUYỂN QUỐC TẾ HẢI VÂN
CÔNG TY LIÊN DOANH VẬN CHUYỂN QUỐC TẾ HẢI VÂN

Lương : Cạnh Tranh

Hà Nội | Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH ĐIỆN TỬ MAKIPOS
CÔNG TY TNHH ĐIỆN TỬ MAKIPOS

Lương : Cạnh Tranh

Bắc Ninh

CÔNG TY TNHH ĐIỆN TỬ MAKIPOS
CÔNG TY TNHH ĐIỆN TỬ MAKIPOS

Lương : Cạnh Tranh

Bắc Ninh

Công Ty Cổ Phần Goody Group
Công Ty Cổ Phần Goody Group

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CareerViet's client
CareerViet's client

Lương : 50 Tr - 100 Tr VND

Hồ Chí Minh

CareerViet's client
CareerViet's client

Lương : 25,3 Tr - 51,2 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công ty TNHH YCH - Protrade
Công ty TNHH YCH - Protrade

Lương : Cạnh Tranh

Bình Dương

CareerViet's client
CareerViet's client

Lương : 34,8 Tr - 48,3 Tr VND

Hồ Chí Minh

CareerViet's client
CareerViet's client

Lương : 32,1 Tr - 45,3 Tr VND

Hồ Chí Minh

FE CREDIT
FE CREDIT

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công ty TNHH Giày Apache Việt Nam
Công ty TNHH Giày Apache Việt Nam

Lương : Cạnh Tranh

Tiền Giang

Công ty TNHH Liên doanh FLV
Công ty TNHH Liên doanh FLV

Lương : 30 Tr - 40 Tr VND

Bình Dương

Công Ty TNHH Archetype Việt Nam
Công Ty TNHH Archetype Việt Nam

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

Công Ty TNHH Archetype Việt Nam
Công Ty TNHH Archetype Việt Nam

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

KKV Vietnam
KKV Vietnam

Lương : Cạnh Tranh

Hà Nội

CÔNG TY CỔ PHẦN HAGIMEX
CÔNG TY CỔ PHẦN HAGIMEX

Lương : 25 Tr - 30 Tr VND

Hà Nam | Hà Nội | Hòa Bình

Mega Lifesciences (Vietnam)
Mega Lifesciences (Vietnam)

Lương : 7 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công ty cổ phần Anvy
Công ty cổ phần Anvy

Lương : 25 Tr - 35 Tr VND

Hà Nội

Công ty cổ phần Nafoods Group
Công ty cổ phần Nafoods Group

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN ĐỊA ỐC VẠN XUÂN
CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN ĐỊA ỐC VẠN XUÂN

Lương : 20 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

RGF HR Agent Vietnam Co., LTD
RGF HR Agent Vietnam Co., LTD

Lương : 24 Tr - 26 Tr VND

Hồ Chí Minh

RGF HR Agent Vietnam Co., LTD
RGF HR Agent Vietnam Co., LTD

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DƯỠNG VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DƯỠNG VIỆT NAM

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội | Hồ Chí Minh

Công ty TNHH Thiên Thủy Mộc
Công ty TNHH Thiên Thủy Mộc

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH CARBORI MOLDS VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH CARBORI MOLDS VIỆT NAM

Lương : Cạnh Tranh

Đồng Nai

CÔNG TY CỔ PHẦN VĨNH QUANG
CÔNG TY CỔ PHẦN VĨNH QUANG

Lương : Cạnh Tranh

Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM ĐẠI PHÚ AN
CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM ĐẠI PHÚ AN

Lương : 10 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Sunshine
Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Sunshine

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công ty CP Toshiko Việt Nam
Công ty CP Toshiko Việt Nam

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Nghệ An

Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Sunshine
Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Sunshine

Lương : 20 Tr - 30 Tr VND

Hồ Chí Minh

Công ty CP Toshiko Việt Nam
Công ty CP Toshiko Việt Nam

Lương : 15 Tr - 30 Tr VND

Hà Nội

Headhunter HRchannels Group
Headhunter HRchannels Group

Lương : 2,500 - 3,500 USD

Hà Nam | Hà Nội | Nam Định

TTT Corporation
TTT Corporation

Lương : 15 Tr - 25 Tr VND

Hà Nội | Quảng Ninh | Hồ Chí Minh

CÔNG TY TNHH MANFUSI VIỆT NAM
CÔNG TY TNHH MANFUSI VIỆT NAM

Lương : 35 Tr - 40 Tr VND

Hồ Chí Minh | Hà Nội

Bài viết cùng chuyên mục "Phát triển bản thân"

Khép lại HR Growth Path 2025: Hành Trình Phát Triển Năng Lực Cho Thế Hệ Nhân Sự Lãnh Đạo Kế Cận
Từ thành công của mùa đầu tiên năm 2024, CareerViet tiếp tục hợp tác cùng HR Digest triển khai HR Growth Path for Future Manager 2025 với chủ đề “Find your path – Catch your aspiration”. Chương trình hướng đến việc bồi dưỡng thế hệ lãnh đạo nhân sự kế cận – những người vừa vững năng lực chuyên môn, vừa sở hữu tầm nhìn và bản lĩnh để dẫn dắt tổ chức trong bối cảnh mới.
Nhìn lại HR Growth Path 2024: Chương Trình Định Hướng Sự Nghiệp Và Phát Triển Năng Lực Lõi Cho Lãnh Đạo Nhân Sự
Từ những ý tưởng ban đầu vào mùa hè năm 2024, CareerViet đã bắt tay hợp tác cùng HR Digest hiện thực hóa giấc mơ tổ chức dự án phi lợi nhuận HR Growth Path lần thứ nhất. Với chủ đề “Find the Path – Catch you Aspiration”, chương trình định hướng phát triển năng lực HR toàn diện dành riêng cho các Nhà Quản Lý Nhân Sự (HRM) có định hướng trở thành Giám Đốc Nhân Sự (HRD) hoặc CHRO trong tương lai. Vào tháng 10 cùng năm, HR Growth Path mùa đầu tiên chính thức ra mắt cộng đồng nhân sự cả nước.
Nửa Cuối Hành Trình HR Growth Path 2025: Khám Phá 2 Năng Lực Cốt Lõi Tiếp Theo People Advocacy & Execution Excellence
Cuối tuần vừa qua, HR Growth Path 2025 tiếp tục hành trình Học tập - Kết nối - Phát triển tại TP.HCM và Hà Nội với hai mảnh ghép quan trọng trong mô hình T-Shaped Competency: People Advocacy và Execution Excellence. Hai module này đã mở ra hành trình phát triển năng lực theo hướng toàn diện của người làm nhân sự từ tư duy hệ thống về văn hóa và con người đến khả năng giải quyết vấn đề và triển khai hiệu quả trong tổ chức.
“CHỐT SỔ” NỬA CHẶNG HÀNH TRÌNH - 1 THÁNG VỪA QUA HỌC VIÊN HR GROWTH PATH HỌC GÌ, CHƠI GÌ, KẾT NỐI GÌ?
Từ việc học hỏi đến kết nối, từ kỹ năng chuyên sâu đến trải nghiệm thực tế – hành trình HR Growth Path for Future Manager đang từng bước giúp các học viên hiểu rõ hơn về năng lực của bản thân, rèn luyện sự nhạy bén trong công việc và chuẩn bị cho vai trò quản lý trong tương lai.
Khám Phá Module Digital Agility Cùng  HR Growth Path 2025:  Ứng Dụng Công Nghệ Nâng Cao Hiệu Suất Nhân Sự
Với chủ đề “Digital Agility – Ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu suất nhân sự”, Module 04 thuộc chương trình HR Growth Path for Future Manager 2025 đã mang đến không gian học tập sôi nổi tại TP.HCM và Hà Nội. Khóa học đặt ra những câu hỏi cốt lõi: Làm sao để Nhân sự không chỉ hỗ trợ mà còn đóng vai trò kiến tạo trong hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp?
Tiếp Tục Hành Trình HR Growth Path 2025: Xây Dựng Tư Duy Dữ Liệu Cùng Module Chuyên Sâu Data Literacy
Sau những nền tảng đầu tiên để định hình chuyên môn và tư duy chiến lược, Hành trình HR Growth Path for Future Manager 2025 tiếp tục mở rộng với một năng lực không thể thiếu trong thời đại số: Data Literacy – Sử dụng dữ liệu trong quản lý nhân sự.
Xem thêm

Quan tâm

Thông báo việc làm - Hoàn toàn miễn phí và dễ dàng

TẠO NGAY
Feedback